Aandacht voor behoud van transformatorstations

Geplaatst op door

De Werkgroep Industrieel Erfgoed Zeeland (WIEZ) vraagt vandaag in een artikel in de rubriek Buitengebied van de PZC en in BN/De Stem aandacht voor het behoud van transformatorhuisjes of, zoals ze in de volksmond in Zeeland vaak genoemd worden, de ‘PZEM-kotjes’. Aanleiding is de dreigende sloop van het transformatorstation in Groede, dat het uiterlijk heeft van een Romaanse kerk.

Groede, Voorstraat 1: HoogtorenstationHet trafohuisje is gebouwd in 1922 in opdracht van de Provinciale Zeeuwsche Electriciteits-Maatschappij (PZEM) naar een ontwerp van architect Abel Antoon Kok (1881-1951), tevens ontwerper van de gelegen ‘Centrale Westdorpe’. Het staat bekend onder de naam ‘Raadhuis’, naar het nabijgelegen gemeentehuis van de voormalige gemeente Groede. Van dit type ‘hoogtoren’ of ‘hoogtorenstation’ bestaan er nog maar twee, in Clinge en in Groede. Een derde hoogtorenstation, van veel steviger statuur, staat bij Philippine.

Maurice Kindt en Toon Franken van de WIEZ pleiten in het artikel voor behoud van deze industrieel-historisch objecten. Ook de Bond Heemschut zet zich hiervoor in. Als schoolvoorbeeld hoe met dit soort locaal, kleinschalig industrieel erfgoed omgegaan kan worden, wijzen zij op de restauratie van transformatorstation ‘Reedijk’ in Westdorpe. Dit station, eveneens een ontwerp van Keller maar dan in art-deco, werd geheel opgeknapt en op 30 augustus 2007 in oude luister opgeleverd.

De eigenaar van de hoogtorenstations in Groede en Clinge is energiebedrijf DELTA. Het station in Clinge is nog steeds in gebruik en wordt regelmatig onderhouden. Het huisje in Groede is al lang buiten gebruik en sinds 1956 in erfpacht bij gemeente. Vandaar dat de staat van onderhoud zeer verschillend is. Het station in Clinge zit goed in de verf, deur en dakrand in groen, en alle ramen en het siermetselwerk zijn intact. In Groede bladdert de verf en zijn de ramen dichtgespijkerd. Volgens Willem Heijbroek van de Bond Heemschut zou het Groedse station weer in dezelfde staat als dat in Clinge teruggebracht moeten worden.

De WIEZ maakte een overzicht van alle nog bestaande hoogtoren-transformatorstations in Zeeland. De gegevens worden via de prikkers op onderstaande kaart getoond:


Hoogtorenstations in Zeeland weergeven op een grotere kaart

Update, 2009-2010:
In 2009 was de WIEZ betrokken bij een initiatief van Erfgoedvereniging Heemschut om samen met de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) en de Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) een restauratieplan op te stellen voor het hoogtorenstation in Groede. Deze inspanningen leidden er eind 2010 toe dat het gebouwtje door DELTA Netwerkbedrijf BV (DNWB) werd overgedragen aan Heemschut, om op deze wijze de noodzakelijke subsidies te kunnen werven. Een gift van DELTA zelf en toezeggingen van enkele fondsen maken een restauratie al bijna mogelijk. De uitvoering daarvan zal gebeuren in samenwerking met de Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ).

Links:

Reacties zijn gesloten.