Het spoorwegviaduct aan de Graaf Jansdijk bij de buurtschap Schapenbout is weer zo goed als nieuw. Na een grondige restauratie werd het uit 1912 daterende – en tot voor kort zwaar vervallen – bouwwerk vrijdagmiddag officieel geopend. Het betonnen viaduct met smeedijzeren balustrades werd in 1912 gebouwd om de spoorlijn Mechelen-Terneuzen hoog over de Graaf Jansdijk te voeren. Het is een voorbeeld van een vroege toepassing van gewapend beton bij utiliteitswerken.

Wethouder Co van Schaik van de Gemeente Terneuzen memoreerde in zijn toespraak zowel de geschiedenis als de restauratie van het viaduct, dat een grote rol speelde in de industrialisatie van de Kanaalzone. Weliswaar heeft de laatste tastbare herinnering aan de voormalige spoorweg tussen Mechelen en Terneuzen geen beschermde status, maar het is volgens de wethouder onlosmakelijk onderdeel van het cultuurhistorische erfgoed van de gemeente.

Oud-spoorwegmedewerker August Verstraeten (94) is blij dat het cultuurhistorische besef van het gemeentebestuur er bijtijds is gekomen. Verstraeten heeft een heel werkzaam leven bij de spoorwegmaatschappij gesleten. “Op het laatst was het vervallen viaduct een doorn in mijn oog. Gelukkig is op tijd ingegrepen.” De spoorlijn Mechelen-Terneuzen werd in 1871 aangelegd door de Belgische maatschappij Société du Chemin de Fer International de Malines à Terneuzen (MT).

In 1948 nam de Nederlandse Spoorwegen (NS) het Nederlandse deel van de lijn over. Het personenvervoer eindigde al in 1950 en het goederenvervoer in 1968. Het spoor bleef om strategische redenen nog lang liggen, maar werd in 1990 opgebroken. De meeste stations waren toen al lang verdwenen. Slechts een enkel bouwwerk, zoals het viaduct bij Schapenbout, herinnert nog aan de voormalige spoorlijn. Het buurtschap Schapenbout bestaat thans uit 37 woningen en 81 inwoners.

De werkzaamheden vergden een investering van 124.000 euro. Onder het viaduct is een rustpunt in de vorm van een spoorwegovergang – compleet met bankje – ingericht. De gebruikte materialen zijn restanten van een spoorlijn en onderdelen van overgangen die onlangs in de streek zijn gerenoveerd. Het viaduct maakt deel uit van het Spoorpad, een nieuwe wandelroute van de VVV Zeeuws-Vlaanderen met een lengte van 7,8 en 14 kilometer.

Links:

• Lemma Spoorlijn Mechelen-Terneuzen op Wikipedia
• Website Terneuzen-Mechelen 135 jaar (‘Station Axel’)
• Beschrijving van het archief van de Société du Chemin de Fer International de Malines à Terneuzen (MT) in het Utrechts Archief
• Informatie over wandelroute Spoorpad